De dubbele liquidatie die nooit opgelost werd, de moord op Henk van Reken en zijn broer Jan

“Over de achtergronden tasten we nog in het duister” zo valt te lezen in een van de oude krantenberichten over de dubbele liquidatie op Henk (foto) en Jan van Reken in 1989. Een oude moordzaak uit de Haagse onderwereld met links naar de Bingomoorden en de Haagse drugsbaron Piet Schneider. Nu bijna twintig jaar later is de vraag nog steeds wie op de achterbank van de geleasde Mercedes zat en de broers Henk en Jan doodschoot. Opmerkelijk, want Henk van Reken was zo paranoia dat zelfs zijn beste vrienden niet op de achterbank mochten zitten uit angst voor een aanslag. Niet geheel onterecht, zo blijkt.

Henk van Reken en de familie Scheffer

Henk van Reken is in de jaren tachtig geen onbekend figuur in de Haagse onderwereld. Hij heeft er dan al een lange celstraf opzitten voor het doodschieten van zijn eigen vader in zijn woonwagen op het kamp aan de Viaductweg. Henk handelt voornamelijk in hasj en doet zaken met Piet Schneider. Daarnaast is hij getrouwd met Rika Scheffer en de bloedgabber van Willem Scheffer. De familie Scheffer, met vader Frans aan kop, heeft in die jaren de overhand in de Haagse bingohallen. Jan, de broer van Henk van Reken, is ook bevriend met de familie Scheffer, maar niet betrokken in het criminele circuit zoals Henk dat is. Tussen de familie Scheffer is een conflict gaande met een andere grote naam in de wereld van de bingohallen, John Bestebreurtjes uit Rotterdam.  De familie Scheffer verdenkt John Bestebreurtjes ervan de aankoop van een bingohal voor hun te hebben verhinderd wat uiteindelijk lijdt tot een bloederig conflict met meerdere doden.

Bingomoorden

Op 22 februari 1987 valt de eerste dode in deze onderwereldvete. John Bestebreurtjes nodigt de familie Scheffer uit om de ruzie uit de wereld te helpen, maar dat loopt niet goed af. Er volgt een vuurgevecht waarbij een van de bodyguards van de bingokoning uit Rotterdam Willem Scheffer doodschiet. Zijn broer Cor Scheffer raakt zwaargewond maar overleeft. Willem is de bloedgabber en schoonbroer van Henk van Reken, hij zou na de moord op zijn vriend nooit meer dezelfde zijn geworden. John Bestebreurtjes weet dat hij wraak kan verwachten van de bloeddorstige familie Scheffer. En die wraak volgt ook, op 12 augustus 1988 wordt hij in de ochtend doodgeschoten terwijl hij in zijn auto zit te wachten voor een stoplicht aan de Kleiweg in Rotterdam. Zijn vrouw zit op dat moment naast hem maar overleeft de schietpartij. De twee daders zitten op een motor terwijl ze Bestebreurtje doodschieten. Later zullen nog meer van dit soort drive-by shootings plaats vinden. maar de liquiatie van John Bestebreurtje is, voor zover bekend, een van de eersten waarbij op deze professionele manier gehandeld wordt.

Cory Scheffer

In eerste instantie lijkt Henk van Reken buiten zijn link met de familie Scheffer, niets te maken te hebben met de liquidatie van John Bestebreurtje. Maar nadat hij samen met Jan is doodgeschoten wordt zijn ‘vermeende’ betrokkenheid ineens volop gebruikt. Cory Scheffer wordt opgepakt als verdachte in de moordzaak van John Bestebreurtje. Samen met de uit België afkomstige Rick, een vriend die hij overhield aan zijn detentie in de Bijlmerbajes, zou hij de Rotterdamse bingokoning hebben geliquideerd om zijn broer Willem te wraken. Als Cory Scheffer wordt opgepakt voor de moord op John Bestebreurtje leeft Henk van Reken nog. Hij wordt een week voor de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak tegen Cory Scheffer doodgeschoten. Cory en Rick krijgen beiden vijftien jaar opgelegd voor de liquidatie met de motor, vooral omdat niet duidelijk is wie nu precies geschoten heeft en wie de motor bestuurd heeft. In hoger beroep haalt de advocaat van Cory en de familie Scheffer echter alles uit de kast om de moord op John Bestebreurtje in de schoenen van Henk van Reken te schuiven. Henk kan zich dan al niet meer verdedigen.

Volgens zijn vrouw Rika zou Henk vlak na de arrestatie van haar broer Cory tegen haar hebben gezegd dat hij achter de moord op John Bestebreurtje zit maar dat ze zich geen zorgen hoeft te maken. Tegen Cory is geen enkel bewijs dus zal hij snel wel weer vrij zijn, zo verklaart ze in de rechtszaal. Dit durfde ze eerder uit angst niet te zeggen. Ook zijn er ineens getuigen die zeggen Henk van Reken in de buurt te hebben gezien vlak na de moord. Hij was samen met iemand anders, die andere persoon zou Rick de Belgische vriend van Cory zijn. De getuigen zouden Henk van Reken hebben herkend aan een tattoeage op zijn bovenarm die aan de buitenkant stekels had. Die tattoeage had Henk van Reken inderdaad, maar dan op de andere arm dan door de getuigen beschreven. Bij een getuigenconfrontatie lukt het de getuigen ook niet om Henk van Reken aan te wijzen als degene die ze op de dag van de moord hebben gezien. Rick bekent betrokken te zijn geweest bij de liquidatie van John Bestebreurtje, hoewel hij geen uitspraken doet over zijn mededader zegt hij later in een boek van Peter R. de Vries dat dit Henk van Reken is geweest. Een demper gebruikt bij de moord en een broek zouden in een vijver zijn gedempt. Bij het droogleggen van die vijver wordt inderdaad een geluidsdemper en een broek gevonden. Rika de vrouw van Henk van Reken, herkent de broek echter niet als toebehorend aan haar man en uit onderzoek blijkt dat de geluidsdemper niet is gebruikt bij de moord op John Bestebreurtje. Daarnaast blijkt ook nog eens dat Henk van Reken een alibi heeft. Hij is rond het tijdstip van de moord gezien op de camping in Duinrell.

Rick de Belg

De Belg Rick doet in het boek ‘Alleen huilebalken hebben spijt’ van Peter R. de Vries volgens eigen zeggen daadwerkelijk uit de doeken wie er achter de liquidatie op John Bestebreurtje zouden zitten. Hij zegt de schutter te zijn geweest en Henk van Reken was de bestuurder van de motor. Hij leerde Cory Scheffer kennen in de bijlmerbajes en de twee spraken af na hun vrijlating contact te houden. Een dag voordat Rick op vrije voeten komt belt hij naar het huis van Cory maar zegt Henk van Reken aan de telefoon te krijgen. Die belooft hem de volgende dag uit de gevangenis op te halen en doet dat ook. Samen rijden ze naar Amsterdam waar een vriendin van Rick woont. Het zou al op die dag zijn geweest dat Henk van Reken hem zou hebben gevraagd John Bestebreurtje te liquideren. Hij zou goede verhalen over Rick hebben gehoord en zelf al met een brandbom hebben geprobeerd de moord te plegen. Henk zou hebben gezegd dat Cory er niks vanaf mocht weten omdat die het moeilijk had na de moord op zijn broer Willem en het feit dat hij voor betrokkenheid bij die schietpartij een straf had moeten uitzitten. Henk vond, zo zei Rick, dat zijn eigen aanzien in het milieu door het doodschieten van zijn bloedgabber Willem schade had opgelopen. Hij zou voor de zaak een ton over hebben gehad. Ook in hoger beroep oordelen de rechters echter dat Cory samen met Rick de moord op John Bestebreurtje heeft gepleegd. Cory wordt uiteindelijk vervroegd vrijgelaten omdat hij ernstig ziek is. Hij overlijdt in 1997.

Dubbele moord Henk en Jan van Reken

Terug naar de dubbele moord op Henk en Jan van Reken. Henk was extreem voorzichtig en zelfs ietwat paranoia als het aankwam op zijn criminele contacten en wie hij vetrouwde. Eigenlijk was dat vrijwel niemand, enkel zijn schoonfamilie. Als iemand in zijn auto moest stappen liet hij altijd zijn broertje Jan achterin zitten en de ander naast hem op de bijrijdersstoel. Zo kon hij nooit vanachter verrast worden. Hoe anders is het die 10 maart 1989. Datgene wat Henk altijd vreesde gebeurt. Zijn schoonvader Frans Scheffer ziet Henk die middag nog. Henk zou wat videobanden hebben gehuurd en gezegd hebben dat hij die avond niet meer weg zou gaan. Toch gaat hij die avond nog op pad. Hij wordt meerdere keren opgepiept en belt vervolgens zijn broer Jan om mee te gaan. Tegen zijn vrouw Rika zegt hij dat hij waarschijnlijk naar België moet en neemt daarom zijn paspoort mee. Zowel Henk en Jan van Reken zijn ongewapend. Het oppiepen gebeurt om 21.30 uur, Henk en Jan vertrekken samen rond 21.45 uur in een geleasde Mercedes. Het is rond 00.00 uur in de nacht van 10 op 11 maart als een politiepatrouille op het Kleuterhuislaantje in Rijsbergen vlakbij camping Fort Oranje een auto ziet staan met de koplampen nog aan. Hoewel het landweggetje bekend staat als een ontmoetingsplaats voor drugshandelaren vermoeden de agenten in eerste instantie dat er een vrijend koppel in de auto zit. Als ze dichterbij komen blijkt er echter iets heel anders aan de hand. De ruiten van de auto zijn kapot geschoten, binnen in liggen Henk en Jan van Reken dood in de auto. Ze zijn ieder met drie kogels doodgeschoten. Een in de rug, een in de nek en een in het achterhoofd. De dubbele moord heeft waarschijnlijk vlak voor de aankomst van de politie plaats gevonden.

Bekende dader

Uit onderzoek blijkt dat de kogels uit twee richtingen zijn afgevuurd, in ieder geval vanaf de achterbank. Ook zijn er twee verschillende soorten kogels gevonden wat doet vermoeden dat er twee schutters waren. Met echte zekerheid kan de politie dat echter niet zeggen. Maar wie heeft er op die achterbank gezeten dan? Henk van Reken zou normaal Jan hebben gevraagd om achterin te gaan zitten en die zat dood op de bijrijdersstoel. Het is een vraag waar de familie van Reken tot op de dag van vandaag geen antwoord op heeft gekregen. Dat het een bekende moet zijn, zelfs een hele goede bekende, dat was al vrij snel na de dubbele moord duidelijk. De schoonvader van Henk van Reken, Frans Scheffer maakte dat in een krantenartikel ook al heel duidelijk. Het onderzoek van de politie zou niet al te best zijn geweest en werd volgens krantenberichten al na acht maanden stil gelegd wegens magere resultaten. Een woordvoerder van de Haagse politie zegt in hetzelfde bericht nog geen seconde tijd meer in het onderzoek te stoppen. De openbare orde zou nauwelijks zijn verstoord en behalve de familie was niemand geschokt door de moordpartij. Al blijft het een feit dat er twee mensen zijn omgebracht, het onderzoek is stop gezet.

Marco Eijk

In het boek Haagse Penoze van Hendrik Jan Korterink zegt Nico van Empel te weten wie er achter de moord zit. De opdracht zou in ieder geval van Marco Eijk afkomstig zijn geweest. Of hij de liquidatie ook zelf heeft uitgevoerd of dat deze door andere is uitgevoerd blijft onduidelijk. Ook waarom nou juist Marco Eijk wilde dat Henk van Reken werd doodgeschoten wordt in het boek niet echt duidelijk. Mogelijk omdat hij graag aan wilde schuiven bij Piet Schneijder maar dat Henk van Reken dat in de weg stond. Piet Schneijder zou hebben gezegd dat hij Henk niet zomaar kon passeren. Het verhaal van Nico van Empel over de dubbele moord roept enkel meer vragen op dan antwoorden. Bekenden van Henk van Reken zeggen ook dat hij Marco Eijk nooit achterin de auto zou hebben laten zitten. Door zijn extreme voorzichtigheid mocht enkel zijn broer Jan of zijn schoonfamilie achterin zitten.

Nooit meer onderzocht

Navraag bij het coldcaseteam leert dat na het sluiten van het onderzoek door de politie geen aandacht meer is besteed aan de dubbele liquidatie. Over de richting waarin de dader gezocht moet worden, iets wat de politie destijds zei te vermoeden, of over een motief kan derhalve dan ook niks gezegd worden. De familie van Henk en Jan van Reken zullen waarschijnlijk nooit antwoord krijgen op de vraag wie de twee broers hebben doodgeschoten. Ze hebben enkel nog een graf dat herinnert aan het voor hun dramatische einde van de jaren tachtig. Op een begraafplaats in Den Haag liggen Willem Scheffer, Henk en Jan van Reken en Cory Scheffer samen onder dezelfde steen. “Nooit alleen. Samen nu weer één.”

[sgmb id=”1″]